ایمپلنت مغزیبیوتکنولوژی

نبرد ذهن‌ها: سم آلتمن در برابر ایلان ماسک

Merge Labs در برابر نورالینک : رقابت ایلان ماسک و سام آلتمن برای آینده رابط‌های مغز و رایانه

رویای ادغام انسان و ماشین

فراتر از یک رقابت تجاری؛ چگونه نبرد شخصی ایلان ماسک و سام آلتمن در حوزه BCI، آینده ادغام انسان و هوش مصنوعی را شکل می‌دهد؟

رقابتی نفس‌گیر میان دو غول دنیای فناوری، ایلان ماسک و سام آلتمن، در حال شکل‌گیری است که می‌تواند آینده بشریت را رقم بزند: نبرد برای پیشتازی در حوزه رابط‌های مغز و رایانه (BCI). این رقابت که ریشه در خصومت شخصی و حرفه‌ای این دو چهره پس از جدایی ماسک از OpenAI دارد، اکنون با دو شرکت رقیب وارد مرحله جدیدی شده است.

در یک سو، نورالینک (Neuralink) به رهبری ایلان ماسک قرار دارد؛ شرکتی پیشگام با ارزش‌گذاری ۹ میلیارد دلار که با رویکردی تهاجمی (کاشت تراشه N1 در مغز) به موفقیت‌های چشمگیری در آزمایش‌های انسانی دست یافته و به بیماران فلج کمک کرده تا با ذهن خود کامپیوتر را کنترل کنند. نورالینک با تمرکز بر کاربردهای پزشکی، مسیر خود را برای ورود به بازار تثبیت کرده است.

در سوی دیگر، Merge Labs، استارتاپ نوپایی است که با حمایت استراتژیک سام آلتمن و بازوی سرمایه‌گذاری OpenAI وارد میدان شده است. این شرکت با هدف‌گذاری ارزش‌گذاری ۸۵۰ میلیون دلاری، به دنبال رویکردی کمتر تهاجمی و مقیاس‌پذیرتر است تا با بهره‌گیری از آخرین پیشرفت‌های هوش مصنوعی، رابط‌های مغزی سریع‌تر و با کاربردهای گسترده‌تری بسازد.

با وجود رویکردهای متفاوت، هدف نهایی هر دو یکسان است: “ادغام” نهایی انسان و هوش مصنوعی. این نبرد ذهن‌ها، که با جنجال‌های عمومی و رقابت‌های تجاری همراه است، نه تنها نوآوری در این حوزه را تسریع می‌بخشد، بلکه جهان را با پرسش‌های عمیق اخلاقی درباره آینده هویت انسان و حریم خصوصی داده‌های مغزی روبرو می‌کند.

سایبرکست قسمت 13 : ایلان ماسک در برابر سام آلتمن ( رویای ادغام انسان و ماشین )

نبرد ذهن‌ها: سام آلتمن و ایلان ماسک در آوردگاه رابط‌های مغز و رایانه (BCI) مقدمه: رویای ادغام انسان و ماشین در سال‌های اخیر، پیشرفت‌های خیره‌کننده در حوزه هوش مصنوعی و علوم اعصاب، مرزهای بین انسان و ماشین را بیش از پیش محو کرده است. یکی از هیجان‌انگیزترین و در عین حال چالش‌برانگیزترین حوزه‌ها در این زمینه، فناوری رابط‌های مغز و رایانه (BCI) است. این فناوری، که به انسان اجازه می‌دهد تنها با نیروی فکر، دستگاه‌های دیجیتال را کنترل کند، پتانسیل متحول کردن زندگی انسان، از درمان بیماری‌ها گرفته تا تقویت توانایی‌های شناختی، را در خود دارد. در این میان، رقابت نفس‌گیر بین دو تن از برجسته‌ترین و شاید جنجالی‌ترین چهره‌های دنیای فناوری، ایلان ماسک (مدیرعامل تسلا و xAI) و سام آلتمن (مدیرعامل OpenAI)، ابعاد جدیدی به این عرصه بخشیده است. این دو پیشگام تکنولوژی، که زمانی در تأسیس OpenAI همکاری نزدیکی داشتند، اکنون در نبردی آشکار برای پیشتازی در اتصال ذهن انسان به هوش مصنوعی، رودرروی یکدیگر ایستاده‌اند. این مقاله به بررسی جامع این رقابت، ابعاد علمی و فنی، چشم‌اندازهای تجاری و بازاریابی، و همچنین ملاحظات اخلاقی آن می‌پردازد. ۱. نورالینک (Neuralink): پیشگام در اتصال ذهن و ماشین شرکت نورالینک، که توسط ایلان ماسک در سال ۲۰۱۶ تأسیس شد، همواره به عنوان پیشتاز و شناخته‌شده‌ترین نام در زمینه فناوری BCI مطرح بوده است. هدف اصلی نورالینک، ایجاد یک رابط کاربری میان مغز انسان و ماشین‌هاست. فناوری و دستاوردهای نورالینک: نورالینک از یک تراشه سکه‌مانند به نام N1 استفاده می‌کند که حاوی ۱۰۰۰ الکترود است. این الکترودها در ۱۲۸ "نخ" بسیار ظریف، نازک‌تر از تار موی انسان، سازماندهی شده‌اند. تراشه N1 توسط یک ربات جراح، که توسط خود نورالینک نیز در حال توسعه است، بر روی سطح مغز قرار گرفته و نخ‌ها به بافت عصبی وارد می‌شوند. این تراشه مقادیر عظیمی از داده‌های فعالیت مغز را ثبت کرده و از هوش مصنوعی برای ترجمه این سیگنال‌ها به دستورات قابل فهم برای رایانه استفاده می‌کند. آزمایش‌های انسانی و ارزش‌گذاری: نورالینک از سال گذشته آزمایش‌های انسانی خود را در آمریکا آغاز کرده است. نولان آرباو، اولین داوطلب انسانی که از گردن به پایین فلج بود، با استفاده از این تراشه توانست کنترل رایانه را به دست آورد و کارهایی نظیر نوشتن، بازی شطرنج و حتی انجام بازی‌های ویدیویی پیچیده را انجام دهد. تاکنون، نورالینک تراشه‌هایی را در مجموع روی هفت بیمار در ایالات متحده کاشته است و اخیراً نیز برای استخدام هفت بیمار دیگر برای مطالعه‌ای در بریتانیا، که اولین نمونه در نوع خود در اروپا است، تأییدیه دریافت کرده است. این شرکت در سال جاری میلادی ۶۵۰ میلیون دلار جذب سرمایه داشته و به ارزش ۹ میلیارد دلار رسیده است. سرمایه‌گذاران بزرگی چون Sequoia Capital، Thrive Capital و Vy Capital از حامیان مالی نورالینک هستند. ۲. مرج لبز (Merge Labs): رقیب جدید با حمایت OpenAI در مقابل پیشتازی نورالینک، سام آلتمن، مدیرعامل OpenAI، در حال حمایت از یک شرکت نوپا به نام Merge Labs است که قصد دارد به طور مستقیم با نورالینک در زمینه رابط‌های مغز و رایانه رقابت کند. رویکرد و مشارکت: Merge Labs در حال جذب سرمایه با ارزش‌گذاری ۸۵۰ میلیون دلار است و بخش قابل توجهی از این سرمایه از طریق تیم سرمایه‌گذاری OpenAI تأمین خواهد شد. هدف این شرکت، توسعه رابط‌های مغزی با پهنای باند بالا برای ادغام شناخت انسان با هوش مصنوعی است. الکس بلانیا، که پروژه شناسایی دیجیتال Worldcoin (یکی دیگر از پروژه‌های مورد حمایت آلتمن) را مدیریت می‌کند، در کنار آلتمن به راه‌اندازی این پروژه کمک خواهد کرد. با این حال، نقش آلتمن در Merge Labs به عنوان هم‌بنیان‌گذار، بیشتر جنبه استراتژیک دارد و او قرار نیست نقشی روزمره در عملیات این پروژه داشته باشد. Merge Labs به دنبال بهره‌برداری از پیشرفت‌های اخیر در هوش مصنوعی برای توسعه رابط‌های مغز و رایانه کاربردی‌تر است. نام این شرکت از مفهوم "The Merge" یا "ادغام" گرفته شده است؛ لحظه‌ای که انسان‌ها و ماشین‌ها در هم می‌آمیزند. آلتمن از سال ۲۰۱۷ در وبلاگ شخصی خود در مورد این "ادغام" بین انسان و ماشین نوشته بود و آن را به کار خود در OpenAI مرتبط می‌دانست. برخلاف نورالینک که تمرکز اولیه خود را بر روش‌های تهاجمی‌تر (کاشت تراشه) و کاربردهای پزشکی گذاشته است، Merge Labs قصد دارد بر روش‌های کمتر تهاجمی و مقیاس‌پذیرتر با کاربردهای گسترده‌تر تمرکز کند و پیوندهای مغز و ماشین را پاسخگوتر و سریع‌تر توسعه دهد. ۳. ابعاد علمی و فنی فناوری BCI فناوری رابط مغز و رایانه (BCI) یک حوزه علمی و مهندسی پیچیده است که هدف آن ایجاد مسیری مستقیم برای ارتباط بین مغز و یک دستگاه خارجی است. نحوه عملکرد: BCIها با خواندن سیگنال‌های الکتریکی تولید شده در مغز کار می‌کنند و از هوش مصنوعی برای تبدیل الگوهای فعالیت الکتریکی مغز به دستوراتی که رایانه می‌تواند درک کند، بهره می‌برند. این سیگنال‌ها می‌توانند از طریق الکترودهای کاشته شده (مانند نورالینک) یا از طریق روش‌های غیرتهاجمی‌تر (که Merge Labs به دنبال آن است) جمع‌آوری شوند. کاربردهای بالقوه: کاربردهای اولیه و برجسته BCIها در حوزه پزشکی است. این فناوری می‌تواند به افراد فلج کمک کند تا کنترل دستگاه‌ها را با افکار خود به دست آورند. همچنین می‌تواند به بیماران فلج برای راه رفتن دوباره یا به بیماران مبتلا به زوال عقل برای شناسایی عزیزانشان کمک کند. فراتر از کاربردهای پزشکی، حامیان این فناوری معتقدند که BCIها پتانسیل کمک به افراد دارای معلولیت برای بازیابی استقلال خود از طریق کنترل از راه دور رایانه‌ها، اندام‌های بیونیک یا ابزارهای حرکتی را دارند. هم ایلان ماسک و هم سام آلتمن بر این باورند که BCIها در آینده روزی به بشریت اجازه خواهند داد تا با هوش مصنوعی ادغام شود. ماسک حتی اظهار داشته که ادغام با رایانه‌ها برای بقای بشریت در برابر هوش مصنوعی فوق‌هوشمند ضروری است. آلتمن نیز در بلاگ خود در سال ۲۰۱۷ به این نکته اشاره کرده بود که این "ادغام" می‌تواند به اشکال مختلفی صورت گیرد، از اتصال الکترودها به مغز تا دوستی عمیق با یک چت‌بات، و آن را بهترین سناریو برای بشریت می‌داند. ۴. رقابت و خصومت بین آلتمن و ماسک: ابعاد جنجالی رقابت بین سام آلتمن و ایلان ماسک ریشه‌های عمیقی دارد و از مدت‌ها پیش در حال شکل‌گیری بوده است. این خصومت، ابعاد تجاری، سیاسی و شخصی به خود گرفته است. ریشه‌های اختلاف: ماسک در سال ۲۰۱۸ به دلیل اختلاف نظر بر سر جهت‌گیری شرکت، از هیئت مدیره OpenAI خارج شد. این خروج به دلیل نبردی داخلی بر سر کنترل این شرکت رو به رشد اتفاق افتاد. پس از آن، ماسک و آلتمن وارد یک رقابت عمومی فزاینده شدند. این رقابت با شکایت ماسک از OpenAI برای جلوگیری از تبدیل شدن شرکت به یک نهاد انتفاعی، به اوج خود رسید و ماسک این اقدام را "فریبکاری در ابعاد شکسپیری" خواند. جدال‌های اخیر و ابعاد سیاسی: ماسک از شراکت رو به رشد اپل با OpenAI انتقاد کرده و حتی تهدید به شکایت از شرکت سازنده آیفون کرده است. او ادعا کرده است که اپل طوری رفتار می‌کند که هیچ شرکت هوش مصنوعی به جز OpenAI نتواند به رتبه ۱ در App Store برسد، که این یک نقض آشکار قوانین ضد انحصار است. در مقابل، آلتمن این ادعاها را رد کرده و ماسک را متهم کرد که از پلتفرم X برای تبلیغ کسب‌وکارهای خود و حمله به رقبا استفاده می‌کند. این درگیری‌ها در فضای عمومی، به‌ویژه در پلتفرم X (توییتر سابق)، به اوج خود رسید. آلتمن حتی ماسک را به ریاکاری متهم کرد و از او خواست تا سوگندنامه‌ای را امضا کند که تأیید کند "هرگز تغییراتی را در الگوریتم X به گونه‌ای که به رقبای او آسیب برساند یا به شرکت‌های خودش کمک کند" اعمال نکرده است. گرچه ماسک پاسخی به این پیشنهاد نداده، اما جامعه X نیز در یادداشتی عمومی، ادعاهای ماسک علیه اپل را جانبدارانه دانست و اشاره کرد که برنامه‌های دیگری مانند DeepSeek و Perplexity در سال ۲۰۲۵ به رتبه اول در اپ استور اپل رسیده‌اند. علاوه بر این، آلتمن پس از خروج ماسک از OpenAI، با دولت دونالد ترامپ ارتباط نزدیکی برقرار کرد و به متحد اصلی تکنولوژی ترامپ تبدیل شد، که این یک تغییر قابل توجه برای آلتمن بود که به طور سنتی با دموکرات‌ها همسو بود. ۵. چالش‌ها و ملاحظات اخلاقی با وجود پتانسیل‌های انقلابی فناوری BCI، توسعه و استفاده از آن با چالش‌ها و ملاحظات اخلاقی قابل توجهی همراه است. Merge Labs نیز در این مسیر باید رویکردی محتاطانه در پیش گیرد، زیرا موفقیت ادغام انسان و ماشین تنها به پیشرفت‌های فنی محدود نمی‌شود. مسائلی مانند حریم خصوصی داده‌های مغزی، امنیت اطلاعات، احتمال سوءاستفاده از این فناوری، مسائل مربوط به هویت و فردیت انسان در صورت ادغام عمیق با ماشین، و همچنین دسترسی عادلانه به این تکنولوژی‌های پیشرفته، از جمله نگرانی‌های اخلاقی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند. توسعه‌دهندگان و قانون‌گذاران باید چارچوب‌های اخلاقی محکمی برای هدایت این حوزه در حال ظهور ایجاد کنند. ۶. جنبه‌های تجاری و مارکتینگ: نبرد برای سلطه بر بازار رقابت بین نورالینک و Merge Labs، صرفاً یک نبرد تکنولوژیک نیست، بلکه یک پیکار تمام‌عیار در صحنه تجاری و بازاریابی برای تسلط بر بازار نوظهور BCI نیز محسوب می‌شود. الف) ارزش‌گذاری و جذب سرمایه: قدرت مالی در برابر پتانسیل نوآوری نورالینک با ارزش‌گذاری ۹ میلیارد دلار و جذب ۶۵۰ میلیون دلار سرمایه در سال جاری، نشان‌دهنده اعتماد بالای سرمایه‌گذاران به پیشرفت‌های کنونی و چشم‌انداز آینده آن است. حامیان مالی قدرتمند مانند Sequoia Capital و Thrive Capital پشت این شرکت هستند. این سرمایه عظیم به نورالینک اجازه می‌دهد تا تحقیق و توسعه خود را با سرعت بالا پیش ببرد و آزمایش‌های انسانی بیشتری را انجام دهد. در مقابل، Merge Labs با ارزش‌گذاری ۸۵۰ میلیون دلاری و هدف جذب ۲۵۰ میلیون دلار، اگرچه از نظر مالی در مقیاس کوچک‌تری قرار دارد، اما حمایت OpenAI و سام آلتمن، یک مزیت بازاریابی و جذب سرمایه بزرگ به حساب می‌آید. نام آلتمن و OpenAI به خودی خود می‌تواند اعتماد سرمایه‌گذاران و استعدادهای برتر را جلب کند، حتی اگر میزان سرمایه‌گذاری اولیه کمتر باشد. این نشان می‌دهد که بازار به پتانسیل "نوآوری تخریب‌گر" Merge Labs در برابر رویکرد تثبیت شده نورالینک اهمیت می‌دهد. ب) استراتژی‌های بازار: پزشکی در برابر عمومی‌سازی گسترده نورالینک در حال حاضر، تمرکز خود را بر کاربردهای پزشکی و کمک به بیماران با مشکلات شدید عصبی (مانند فلج) گذاشته است. این رویکرد، علاوه بر ارزش بشردوستانه، یک مسیر مشخص و تنظیم شده برای ورود به بازار (با تأییدیه‌های نظارتی) فراهم می‌کند. موفقیت در درمان بیماری‌ها می‌تواند به عنوان یک شاهدمثال قوی برای اعتبار و کارایی فناوری عمل کرده و به تدریج مسیر را برای کاربردهای گسترده‌تر هموار سازد. در مقابل، Merge Labs به دنبال توسعه روش‌های کمتر تهاجمی و مقیاس‌پذیرتر با کاربردهای گسترده‌تر است. این استراتژی می‌تواند بازار هدف بزرگ‌تری را شامل شود، نه فقط بیماران، بلکه عموم مردم که به دنبال تقویت توانایی‌های شناختی یا رابط‌های کاربری جدید هستند. این رویکرد ریسک‌های بیشتری دارد (نیاز به آموزش بازار و غلبه بر مقاومت عمومی در برابر فناوری‌های جدید مغزی)، اما در صورت موفقیت، می‌تواند منجر به نفوذ گسترده‌تر در بازار شود. ج) تأثیر شهرت بنیان‌گذاران: نام‌های بزرگ، بازاریابی قدرتمند هم ماسک و هم آلتمن، هر دو چهره‌های کاریزماتیک و با نفوذ در دنیای تکنولوژی هستند. ماسک با شرکت‌هایی مانند تسلا و اسپیس‌اکس، سابقه طولانی در بازاریابی دیدگاه‌های بلندپروازانه و جلب توجه عمومی دارد. هر موفقیت نورالینک، به سرعت در رسانه‌ها منتشر شده و هیجان زیادی ایجاد می‌کند. آلتمن نیز به عنوان مدیرعامل OpenAI و خالق ChatGPT، در کانون توجهات قرار دارد. حمایت او از Merge Labs، حتی با عدم حضور روزمره، به این شرکت اعتبار و پوشش رسانه‌ای فوق‌العاده‌ای می‌بخشد. رقابت و درگیری‌های عمومی بین این دو نفر نیز، خود به تنهایی یک ابزار بازاریابی قدرتمند است که توجه‌ها را به سمت این حوزه جلب می‌کند. این "درام" نه تنها باعث افزایش آگاهی عمومی می‌شود، بلکه می‌تواند سرمایه‌گذاران و استعدادها را نیز به سمت این دو رقیب سوق دهد. د) آینده بازار BCI: پتانسیل رشد و نوآوری بازار BCI هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد، اما پتانسیل رشد عظیمی دارد. موفقیت هر یک از این شرکت‌ها می‌تواند کل صنعت را تسریع بخشد. رقابت سالم (یا حتی خصمانه) میان این دو غول فناوری، احتمالاً منجر به نوآوری‌های سریع‌تر و کشف کاربردهای جدیدتر برای BCI خواهد شد. هدف نهایی هر دو، "ادغام" انسان و هوش مصنوعی است. این چشم‌انداز مشترک، هرچند با رویکردهای متفاوت، نشان‌دهنده مقیاس بزرگی است که برای این بازار متصور هستند. نتیجه‌گیری: فراتر از رقابت، آینده بشریت نبرد ذهن‌ها میان سام آلتمن و ایلان ماسک در حوزه رابط‌های مغز و رایانه، بیش از آنکه صرفاً یک رقابت تجاری باشد، نمایانگر پیشتازی بشریت به سوی آینده‌ای است که در آن مرزهای توانایی‌های انسانی از نو تعریف می‌شود. در یک سو، نورالینک با پیشرفت‌های ملموس در آزمایش‌های انسانی و ارزش‌گذاری بالا، پیشگامی خود را در روش‌های تهاجمی و کاربردهای پزشکی تثبیت کرده است. در سوی دیگر، Merge Labs با حمایت OpenAI و رویکردی که شاید کمتر تهاجمی و گسترده‌تر باشد، به دنبال بهره‌برداری از هوش مصنوعی برای نسل جدیدی از BCIهاست. جنجال‌های عمومی میان این دو رهبر تکنولوژی، نه تنها به این حوزه هیجان می‌بخشد، بلکه توجه جهانی را به چالش‌ها و فرصت‌های عظیم این فناوری انقلابی جلب می‌کند. جدای از جنبه‌های رقابتی، آنچه اهمیت دارد، پتانسیل تحول‌آفرین BCIها برای بهبود زندگی انسان‌ها، از بازیابی توانایی‌های از دست رفته تا امکانات جدید در تعامل با دنیای دیجیتال، است. این رقابت شدید، می‌تواند کاتالیزوری برای نوآوری‌های شگرف باشد، اما همواره باید با ملاحظات اخلاقی عمیق و مسئولیت‌پذیری کامل همراه باشد تا اطمینان حاصل شود که این پیشرفت‌ها به نفع کل بشریت خواهد بود. در نهایت، این نبرد تنها برای کسب سهم بازار نیست، بلکه برای شکل دادن به آینده ارتباط انسان و ماشین است؛ آینده‌ای که هر دو نفر، ماسک و آلتمن، آن را "ادغام" می‌نامند.

فناوری واقعیت مجازی (VR) یا ورای واقعیت ؟!

نگاهی عمیق به فناوری‌های نوظهور هدست‌های واقعیت مجازی متا و آینده‌ای که “غیرقابل تشخیص از واقعیت” است

مقدمه: 

در سال‌های اخیر، پیشرفت‌های خیره‌کننده در حوزه هوش مصنوعی و علوم اعصاب، مرزهای بین انسان و ماشین را بیش از پیش محو کرده است. یکی از هیجان‌انگیزترین و در عین حال چالش‌برانگیزترین حوزه‌ها در این زمینه، فناوری رابط‌های مغز و رایانه (BCI) است. این فناوری، که به انسان اجازه می‌دهد تنها با نیروی فکر، دستگاه‌های دیجیتال را کنترل کند، پتانسیل متحول کردن زندگی انسان، از درمان بیماری‌ها گرفته تا تقویت توانایی‌های شناختی، را در خود دارد.

در این میان، رقابت نفس‌گیر بین دو تن از برجسته‌ترین و شاید جنجالی‌ترین چهره‌های دنیای فناوری، ایلان ماسک (مدیرعامل تسلا و xAI) و سام آلتمن (مدیرعامل OpenAI)، ابعاد جدیدی به این عرصه بخشیده است. این دو پیشگام تکنولوژی، که زمانی در تأسیس OpenAI همکاری نزدیکی داشتند، اکنون در نبردی آشکار برای پیشتازی در اتصال ذهن انسان به هوش مصنوعی، رودرروی یکدیگر ایستاده‌اند. این مقاله به بررسی جامع این رقابت، ابعاد علمی و فنی، چشم‌اندازهای تجاری و بازاریابی، و همچنین ملاحظات اخلاقی آن می‌پردازد.

۱. نورالینک (Neuralink): پیشگام در اتصال ذهن و ماشین

شرکت نورالینک، که توسط ایلان ماسک در سال ۲۰۱۶ تأسیس شد، همواره به عنوان پیشتاز و شناخته‌شده‌ترین نام در زمینه فناوری BCI مطرح بوده است. هدف اصلی نورالینک، ایجاد یک رابط کاربری میان مغز انسان و ماشین‌هاست.

فناوری و دستاوردهای نورالینک: نورالینک از یک تراشه سکه‌مانند به نام N1 استفاده می‌کند که حاوی ۱۰۰۰ الکترود است. این الکترودها در ۱۲۸ “نخ” بسیار ظریف، نازک‌تر از تار موی انسان، سازماندهی شده‌اند. تراشه N1 توسط یک ربات جراح، که توسط خود نورالینک نیز در حال توسعه است، بر روی سطح مغز قرار گرفته و نخ‌ها به بافت عصبی وارد می‌شوند. این تراشه مقادیر عظیمی از داده‌های فعالیت مغز را ثبت کرده و از هوش مصنوعی برای ترجمه این سیگنال‌ها به دستورات قابل فهم برای رایانه استفاده می‌کند.

آزمایش‌های انسانی و ارزش‌گذاری: نورالینک از سال گذشته آزمایش‌های انسانی خود را در آمریکا آغاز کرده است. نولان آرباو، اولین داوطلب انسانی که از گردن به پایین فلج بود، با استفاده از این تراشه توانست کنترل رایانه را به دست آورد و کارهایی نظیر نوشتن، بازی شطرنج و حتی انجام بازی‌های ویدیویی پیچیده را انجام دهد. تاکنون، نورالینک تراشه‌هایی را در مجموع روی هفت بیمار در ایالات متحده کاشته است و اخیراً نیز برای استخدام هفت بیمار دیگر برای مطالعه‌ای در بریتانیا، که اولین نمونه در نوع خود در اروپا است، تأییدیه دریافت کرده است.

این شرکت در سال جاری میلادی ۶۵۰ میلیون دلار جذب سرمایه داشته و به ارزش ۹ میلیارد دلار رسیده است. سرمایه‌گذاران بزرگی چون Sequoia Capital، Thrive Capital و Vy Capital از حامیان مالی نورالینک هستند.

تصویری مفهومی از نبرد ذهن‌ها بین ایلان ماسک (نورالینک) و سام آلتمن (مرج لبز) در حوزه رابط مغز و رایانه.

۲. مرج لبز (Merge Labs): رقیب جدید با حمایت OpenAI

در مقابل پیشتازی نورالینک، سام آلتمن، مدیرعامل OpenAI، در حال حمایت از یک شرکت نوپا به نام Merge Labs است که قصد دارد به طور مستقیم با نورالینک در زمینه رابط‌های مغز و رایانه رقابت کند.

رویکرد و مشارکت: Merge Labs در حال جذب سرمایه با ارزش‌گذاری ۸۵۰ میلیون دلار است و بخش قابل توجهی از این سرمایه از طریق تیم سرمایه‌گذاری OpenAI تأمین خواهد شد. هدف این شرکت، توسعه رابط‌های مغزی با پهنای باند بالا برای ادغام شناخت انسان با هوش مصنوعی است. الکس بلانیا، که پروژه شناسایی دیجیتال Worldcoin (یکی دیگر از پروژه‌های مورد حمایت آلتمن) را مدیریت می‌کند، در کنار آلتمن به راه‌اندازی این پروژه کمک خواهد کرد.

با این حال، نقش آلتمن در Merge Labs به عنوان هم‌بنیان‌گذار، بیشتر جنبه استراتژیک دارد و او قرار نیست نقشی روزمره در عملیات این پروژه داشته باشد. Merge Labs به دنبال بهره‌برداری از پیشرفت‌های اخیر در هوش مصنوعی برای توسعه رابط‌های مغز و رایانه کاربردی‌تر است. نام این شرکت از مفهوم “The Merge” یا “ادغام” گرفته شده است؛ لحظه‌ای که انسان‌ها و ماشین‌ها در هم می‌آمیزند. آلتمن از سال ۲۰۱۷ در وبلاگ شخصی خود در مورد این “ادغام” بین انسان و ماشین نوشته بود و آن را به کار خود در OpenAI مرتبط می‌دانست.

برخلاف نورالینک که تمرکز اولیه خود را بر روش‌های تهاجمی‌تر (کاشت تراشه) و کاربردهای پزشکی گذاشته است، Merge Labs قصد دارد بر روش‌های کمتر تهاجمی و مقیاس‌پذیرتر با کاربردهای گسترده‌تر تمرکز کند و پیوندهای مغز و ماشین را پاسخگوتر و سریع‌تر توسعه دهد.

۳. ابعاد علمی و فنی فناوری BCI

فناوری رابط مغز و رایانه (BCI) یک حوزه علمی و مهندسی پیچیده است که هدف آن ایجاد مسیری مستقیم برای ارتباط بین مغز و یک دستگاه خارجی است.

نحوه عملکرد: BCI‌ها با خواندن سیگنال‌های الکتریکی تولید شده در مغز کار می‌کنند و از هوش مصنوعی برای تبدیل الگوهای فعالیت الکتریکی مغز به دستوراتی که رایانه می‌تواند درک کند، بهره می‌برند. این سیگنال‌ها می‌توانند از طریق الکترودهای کاشته شده (مانند نورالینک) یا از طریق روش‌های غیرتهاجمی‌تر (که Merge Labs به دنبال آن است) جمع‌آوری شوند.

کاربردهای بالقوه: کاربردهای اولیه و برجسته BCI‌ها در حوزه پزشکی است. این فناوری می‌تواند به افراد فلج کمک کند تا کنترل دستگاه‌ها را با افکار خود به دست آورند. همچنین می‌تواند به بیماران فلج برای راه رفتن دوباره یا به بیماران مبتلا به زوال عقل برای شناسایی عزیزانشان کمک کند. فراتر از کاربردهای پزشکی، حامیان این فناوری معتقدند که BCI‌ها پتانسیل کمک به افراد دارای معلولیت برای بازیابی استقلال خود از طریق کنترل از راه دور رایانه‌ها، اندام‌های بیونیک یا ابزارهای حرکتی را دارند.

هم ایلان ماسک و هم سام آلتمن بر این باورند که BCI‌ها در آینده روزی به بشریت اجازه خواهند داد تا با هوش مصنوعی ادغام شود. ماسک حتی اظهار داشته که ادغام با رایانه‌ها برای بقای بشریت در برابر هوش مصنوعی فوق‌هوشمند ضروری است. آلتمن نیز در بلاگ خود در سال ۲۰۱۷ به این نکته اشاره کرده بود که این “ادغام” می‌تواند به اشکال مختلفی صورت گیرد، از اتصال الکترودها به مغز تا دوستی عمیق با یک چت‌بات، و آن را بهترین سناریو برای بشریت می‌داند.

فناوری رابط مغز و رایانه نورالینک ایلان ماسک با تراشه N1 که برای کاربردهای پزشکی و کمک به بیماران فلج طراحی شده است

۴. رقابت و خصومت بین آلتمن و ماسک: ابعاد جنجالی

رقابت بین سام آلتمن و ایلان ماسک ریشه‌های عمیقی دارد و از مدت‌ها پیش در حال شکل‌گیری بوده است. این خصومت، ابعاد تجاری، سیاسی و شخصی به خود گرفته است.

ریشه‌های اختلاف: ماسک در سال ۲۰۱۸ به دلیل اختلاف نظر بر سر جهت‌گیری شرکت، از هیئت مدیره OpenAI خارج شد. این خروج به دلیل نبردی داخلی بر سر کنترل این شرکت رو به رشد اتفاق افتاد. پس از آن، ماسک و آلتمن وارد یک رقابت عمومی فزاینده شدند. این رقابت با شکایت ماسک از OpenAI برای جلوگیری از تبدیل شدن شرکت به یک نهاد انتفاعی، به اوج خود رسید و ماسک این اقدام را “فریبکاری در ابعاد شکسپیری” خواند.

جدال‌های اخیر و ابعاد سیاسی: ماسک از شراکت رو به رشد اپل با OpenAI انتقاد کرده و حتی تهدید به شکایت از شرکت سازنده آیفون کرده است. او ادعا کرده است که اپل طوری رفتار می‌کند که هیچ شرکت هوش مصنوعی به جز OpenAI نتواند به رتبه ۱ در App Store برسد، که این یک نقض آشکار قوانین ضد انحصار است. در مقابل، آلتمن این ادعاها را رد کرده و ماسک را متهم کرد که از پلتفرم X برای تبلیغ کسب‌وکارهای خود و حمله به رقبا استفاده می‌کند.

این درگیری‌ها در فضای عمومی، به‌ویژه در پلتفرم X (توییتر سابق)، به اوج خود رسید. آلتمن حتی ماسک را به ریاکاری متهم کرد و از او خواست تا سوگندنامه‌ای را امضا کند که تأیید کند “هرگز تغییراتی را در الگوریتم X به گونه‌ای که به رقبای او آسیب برساند یا به شرکت‌های خودش کمک کند” اعمال نکرده است. گرچه ماسک پاسخی به این پیشنهاد نداده، اما جامعه X نیز در یادداشتی عمومی، ادعاهای ماسک علیه اپل را جانبدارانه دانست و اشاره کرد که برنامه‌های دیگری مانند DeepSeek و Perplexity در سال ۲۰۲۵ به رتبه اول در اپ استور اپل رسیده‌اند.

علاوه بر این، آلتمن پس از خروج ماسک از OpenAI، با دولت دونالد ترامپ ارتباط نزدیکی برقرار کرد و به متحد اصلی تکنولوژی ترامپ تبدیل شد، که این یک تغییر قابل توجه برای آلتمن بود که به طور سنتی با دموکرات‌ها همسو بود.

۵. چالش‌ها و ملاحظات اخلاقی

با وجود پتانسیل‌های انقلابی فناوری BCI، توسعه و استفاده از آن با چالش‌ها و ملاحظات اخلاقی قابل توجهی همراه است. Merge Labs نیز در این مسیر باید رویکردی محتاطانه در پیش گیرد، زیرا موفقیت ادغام انسان و ماشین تنها به پیشرفت‌های فنی محدود نمی‌شود.

مسائلی مانند حریم خصوصی داده‌های مغزی، امنیت اطلاعات، احتمال سوءاستفاده از این فناوری، مسائل مربوط به هویت و فردیت انسان در صورت ادغام عمیق با ماشین، و همچنین دسترسی عادلانه به این تکنولوژی‌های پیشرفته، از جمله نگرانی‌های اخلاقی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند. توسعه‌دهندگان و قانون‌گذاران باید چارچوب‌های اخلاقی محکمی برای هدایت این حوزه در حال ظهور ایجاد کنند.

ملاحظات اخلاقی و چالش‌های حریم خصوصی در فناوری BCI و آینده اتصال مستقیم مغز به رایانه

۶. جنبه‌های تجاری و مارکتینگ: نبرد برای سلطه بر بازار

رقابت بین نورالینک و Merge Labs، صرفاً یک نبرد تکنولوژیک نیست، بلکه یک پیکار تمام‌عیار در صحنه تجاری و بازاریابی برای تسلط بر بازار نوظهور BCI نیز محسوب می‌شود.

الف) ارزش‌گذاری و جذب سرمایه: قدرت مالی در برابر پتانسیل نوآوری نورالینک با ارزش‌گذاری ۹ میلیارد دلار و جذب ۶۵۰ میلیون دلار سرمایه در سال جاری، نشان‌دهنده اعتماد بالای سرمایه‌گذاران به پیشرفت‌های کنونی و چشم‌انداز آینده آن است. حامیان مالی قدرتمند مانند Sequoia Capital و Thrive Capital پشت این شرکت هستند. این سرمایه عظیم به نورالینک اجازه می‌دهد تا تحقیق و توسعه خود را با سرعت بالا پیش ببرد و آزمایش‌های انسانی بیشتری را انجام دهد. در مقابل، Merge Labs با ارزش‌گذاری ۸۵۰ میلیون دلاری و هدف جذب ۲۵۰ میلیون دلار، اگرچه از نظر مالی در مقیاس کوچک‌تری قرار دارد، اما حمایت OpenAI و سام آلتمن، یک مزیت بازاریابی و جذب سرمایه بزرگ به حساب می‌آید. نام آلتمن و OpenAI به خودی خود می‌تواند اعتماد سرمایه‌گذاران و استعدادهای برتر را جلب کند، حتی اگر میزان سرمایه‌گذاری اولیه کمتر باشد. این نشان می‌دهد که بازار به پتانسیل “نوآوری تخریب‌گر” Merge Labs در برابر رویکرد تثبیت شده نورالینک اهمیت می‌دهد.

ب) استراتژی‌های بازار: پزشکی در برابر عمومی‌سازی گسترده نورالینک در حال حاضر، تمرکز خود را بر کاربردهای پزشکی و کمک به بیماران با مشکلات شدید عصبی (مانند فلج) گذاشته است. این رویکرد، علاوه بر ارزش بشردوستانه، یک مسیر مشخص و تنظیم شده برای ورود به بازار (با تأییدیه‌های نظارتی) فراهم می‌کند. موفقیت در درمان بیماری‌ها می‌تواند به عنوان یک شاهدمثال قوی برای اعتبار و کارایی فناوری عمل کرده و به تدریج مسیر را برای کاربردهای گسترده‌تر هموار سازد. در مقابل، Merge Labs به دنبال توسعه روش‌های کمتر تهاجمی و مقیاس‌پذیرتر با کاربردهای گسترده‌تر است. این استراتژی می‌تواند بازار هدف بزرگ‌تری را شامل شود، نه فقط بیماران، بلکه عموم مردم که به دنبال تقویت توانایی‌های شناختی یا رابط‌های کاربری جدید هستند. این رویکرد ریسک‌های بیشتری دارد (نیاز به آموزش بازار و غلبه بر مقاومت عمومی در برابر فناوری‌های جدید مغزی)، اما در صورت موفقیت، می‌تواند منجر به نفوذ گسترده‌تر در بازار شود.

ج) تأثیر شهرت بنیان‌گذاران: نام‌های بزرگ، بازاریابی قدرتمند هم ماسک و هم آلتمن، هر دو چهره‌های کاریزماتیک و با نفوذ در دنیای تکنولوژی هستند. ماسک با شرکت‌هایی مانند تسلا و اسپیس‌اکس، سابقه طولانی در بازاریابی دیدگاه‌های بلندپروازانه و جلب توجه عمومی دارد. هر موفقیت نورالینک، به سرعت در رسانه‌ها منتشر شده و هیجان زیادی ایجاد می‌کند. آلتمن نیز به عنوان مدیرعامل OpenAI و خالق ChatGPT، در کانون توجهات قرار دارد. حمایت او از Merge Labs، حتی با عدم حضور روزمره، به این شرکت اعتبار و پوشش رسانه‌ای فوق‌العاده‌ای می‌بخشد. رقابت و درگیری‌های عمومی بین این دو نفر نیز، خود به تنهایی یک ابزار بازاریابی قدرتمند است که توجه‌ها را به سمت این حوزه جلب می‌کند. این “درام” نه تنها باعث افزایش آگاهی عمومی می‌شود، بلکه می‌تواند سرمایه‌گذاران و استعدادها را نیز به سمت این دو رقیب سوق دهد.

د) آینده بازار BCI: پتانسیل رشد و نوآوری بازار BCI هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد، اما پتانسیل رشد عظیمی دارد. موفقیت هر یک از این شرکت‌ها می‌تواند کل صنعت را تسریع بخشد. رقابت سالم (یا حتی خصمانه) میان این دو غول فناوری، احتمالاً منجر به نوآوری‌های سریع‌تر و کشف کاربردهای جدیدتر برای BCI خواهد شد. هدف نهایی هر دو، “ادغام” انسان و هوش مصنوعی است. این چشم‌انداز مشترک، هرچند با رویکردهای متفاوت، نشان‌دهنده مقیاس بزرگی است که برای این بازار متصور هستند.

بیمار مبتلا به فلج، با استفاده از تراشه مغزی نورالینک در حال کنترل رایانه با قدرت ذهن.

جمع‌بندی : فراتر از رقابت، آینده بشریت

نبرد ذهن‌ها میان سام آلتمن و ایلان ماسک در حوزه رابط‌های مغز و رایانه، بیش از آنکه صرفاً یک رقابت تجاری باشد، نمایانگر پیشتازی بشریت به سوی آینده‌ای است که در آن مرزهای توانایی‌های انسانی از نو تعریف می‌شود. در یک سو، نورالینک با پیشرفت‌های ملموس در آزمایش‌های انسانی و ارزش‌گذاری بالا، پیشگامی خود را در روش‌های تهاجمی و کاربردهای پزشکی تثبیت کرده است. در سوی دیگر، Merge Labs با حمایت OpenAI و رویکردی که شاید کمتر تهاجمی و گسترده‌تر باشد، به دنبال بهره‌برداری از هوش مصنوعی برای نسل جدیدی از BCI‌هاست.

جنجال‌های عمومی میان این دو رهبر تکنولوژی، نه تنها به این حوزه هیجان می‌بخشد، بلکه توجه جهانی را به چالش‌ها و فرصت‌های عظیم این فناوری انقلابی جلب می‌کند. جدای از جنبه‌های رقابتی، آنچه اهمیت دارد، پتانسیل تحول‌آفرین BCI‌ها برای بهبود زندگی انسان‌ها، از بازیابی توانایی‌های از دست رفته تا امکانات جدید در تعامل با دنیای دیجیتال، است. این رقابت شدید، می‌تواند کاتالیزوری برای نوآوری‌های شگرف باشد، اما همواره باید با ملاحظات اخلاقی عمیق و مسئولیت‌پذیری کامل همراه باشد تا اطمینان حاصل شود که این پیشرفت‌ها به نفع کل بشریت خواهد بود. در نهایت، این نبرد تنها برای کسب سهم بازار نیست، بلکه برای شکل دادن به آینده ارتباط انسان و ماشین است؛ آینده‌ای که هر دو نفر، ماسک و آلتمن، آن را “ادغام” می‌نامند.

رویکرد کمتر تهاجمی مرج لبز سام آلتمن برای ادغام انسان و ماشین با حمایت هوش مصنوعی OpenAI

———————————————————————————

نکات کلیدی:

  • نبرد غول‌های فناوری: رقابتی مستقیم بین ایلان ماسک (با نورالینک) و سام آلتمن (با حمایت از Merge Labs) در حوزه BCI شکل گرفته است.
  • رویکرد نورالینک: تهاجمی، با کاشت تراشه N1 در مغز، تمرکز اولیه بر کاربردهای پزشکی برای بیماران فلج و دارای آزمایش‌های انسانی موفق.
  • رویکرد Merge Labs: کمتر تهاجمی، مقیاس‌پذیرتر، با تمرکز بر کاربردهای گسترده‌تر و بهره‌گیری از پیشرفت‌های هوش مصنوعی OpenAI.
  • هدف نهایی مشترک: هر دو بنیان‌گذار به دنبال “ادغام” نهایی انسان و هوش مصنوعی در بلندمدت هستند.
  • ریشه در خصومت شخصی: این رقابت تجاری با تاریخچه‌ای از اختلافات شخصی و حرفه‌ای بین ماسک و آلتمن از زمان OpenAI گره خورده است.
  • قدرت مالی: نورالینک با ارزش‌گذاری ۹ میلیارد دلاری پیشتاز است، در حالی که Merge Labs با حمایت OpenAI و ارزش‌گذاری ۸۵۰ میلیون دلاری وارد رقابت شده است.
  • چالش‌های اخلاقی: این فناوری پرسش‌های جدی در مورد حریم خصوصی داده‌های مغزی، امنیت و هویت انسان مطرح می‌کند.

نکات تکمیلی:

  • پیشرفت نورالینک: تاکنون روی ۷ بیمار در آمریکا تراشه کاشته و مجوز آزمایش در بریتانیا را نیز دریافت کرده است.
  • نقش آلتمن: نقش سام آلتمن در Merge Labs استراتژیک است و او در عملیات روزمره شرکت دخالتی نخواهد داشت.
  • جنگ رسانه‌ای: رقابت این دو چهره به فضای عمومی و پلتفرم X کشیده شده و شامل انتقادات شدید از یکدیگر و شرکای تجاری‌شان (مانند اپل) است.

نتیجه گیری:

نبرد میان ایلان ماسک و سام آلتمن در عرصه رابط‌های مغز و رایانه، چیزی فراتر از یک رقابت تجاری است؛ این یک مسابقه برای شکل دادن به فصل بعدی تکامل انسان است. از یک سو، نورالینک با رویکرد سخت‌افزاری و تهاجمی خود، نتایج ملموس پزشکی ارائه می‌دهد و از سوی دیگر، Merge Labs با تکیه بر قدرت هوش مصنوعی، وعده راهی سهل‌الوصول‌تر و گسترده‌تر را می‌دهد. این رقابت شدید، که با چاشنی خصومت شخصی همراه است، بی‌شک سرعت نوآوری را به طرز چشمگیری افزایش خواهد داد، اما جامعه جهانی را نیز ملزم می‌کند تا پیش از آنکه دیر شود، چارچوب‌های اخلاقی لازم برای هدایت این فناوری قدرتمند را تدوین کند.

پرسش‌های تحقیقاتی بیشتر:

  • Merge Labs چه فناوری‌های “کمتر تهاجمی” مشخصی (مانند اولتراسوند، EEG پیشرفته یا پروب‌های کم‌تهاجم) را می‌تواند توسعه دهد که به طور واقع‌بینانه با کیفیت سیگنال بالای ایمپلنت‌های مستقیم نورالینک رقابت کند؟
  • هوش مصنوعی پیشرفته OpenAI چگونه می‌تواند به Merge Labs یک مزیت بنیادین در ساخت سیستم‌های BCI شهودی‌تر، تطبیق‌پذیرتر و با یادگیری سریع‌تر در مقایسه با نورالینک بدهد؟
  • آیا بازار ابتدا کاربردهای پزشکی پرمخاطره اما پربازده یک BCI تهاجمی مانند نورالینک را خواهد پذیرفت، یا یک دستگاه “به اندازه کافی خوب” و کمتر تهاجمی با کاربرد عمومی از شرکتی مانند Merge Labs زودتر به پذیرش گسترده خواهد رسید؟
  • با پیشروی این دو نهاد قدرتمند، چه کسی باید مسئولیت تعیین چارچوب‌های اخلاقی را بر عهده بگیرد—شرکت‌ها، دولت‌ها یا یک نهاد بین‌المللی مستقل—تا ریسک‌هایی مانند حریم خصوصی داده‌های عصبی و دستکاری شناختی را مدیریت کند؟

تحلیل تجاری و سرمایه‌گذاری در بازار رابط‌های مغز و رایانه، با محوریت رقابت بین نورالینک و مرج لبز.

سخن پایانی نویسنده پیشنهادی :

واقعاً شگفت‌انگیز است، اینطور نیست؟ دو نفری که روزی OpenAI را با هم برای هدایت آینده هوش مصنوعی بشر تأسیس کردند، حالا در یک جنگ علنی بر سر چگونگی اتصال آن هوش مصنوعی به مغز ما هستند. این داستان انگار از دل یک رمان علمی-تخیلی بیرون آمده است. در یک طرف ماسک را داریم، مهندس سخت‌افزارگرا که با دقتی جراحانه در حال شکافتن مسئله است. در طرف دیگر آلتمن، استراتژیست نرم‌افزارگرا که به دنبال راهی ظریف‌تر و هوشمندانه‌تر می‌گردد. این فقط یک رقابت نیست؛ یک برخورد فلسفی بر سر بهترین راه برای ادغام با مخلوقاتمان است. تماشای این رویداد یک امتیاز است، زیرا نتیجه آن نه تنها برنده بازار را مشخص نمی‌کند، بلکه تعیین خواهد کرد که در قرن آینده “انسان بودن” به چه معناست.

منبع : به گزارش Forbes|به گزارش tweaktown 

 

هوش مصنوعی | واقعیت مجازی | تکنولوژی در مجله خبری سایبرلایف

در مجله سایبرلایف بخوانید

امتیاز نویسنده

نوآوری و ابتکار - 98%
پیچیدگی محتوا و درک‌پذیری - 95%
ارتباط با زندگی روزمره - 99%
پتانسیل اشتراک ویروسی خبر - 98%

98%

امتیاز کاربر: 4.9 ( 3 نتایج)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا