متابات؛ قمار بزرگ بعدی متا در دنیای رباتها
از متاورس تا دنیای فیزیکی؛ متا با پروژه «متابات» آینده رباتهای انساننما را هدف میگیرد
شرطبندی بزرگ بعدی متا روی رباتهای انساننما
فراتر از سختافزار، نبرد بر سر نرمافزار؛ استراتژی هوشمندانه متا برای تبدیل شدن به “اندروید” دنیای رباتیک
در دنیای پرشتاب تکنولوژی، جایی که هر روز شاهد ظهور نوآوریهای جدید هستیم، شرکت متا، غول فناوری که پیش از این با سرمایهگذاری هنگفت در حوزه واقعیت افزوده (AR) جاهطلبی خود را نشان داده بود، اکنون میدان نبرد جدیدی را برای خود تعریف کرده است: رباتهای انساننما. این پروژه که به گفته اندرو باسورث (Andrew Bosworth)، مدیر ارشد فناوری متا، یک «شرطبندی در مقیاس واقعیت افزوده» محسوب میشود، نشاندهنده عزم جدی این شرکت برای صرف میلیاردها دلار در مسیری است که میتواند آینده تعامل انسان و ماشین را دگرگون کند. این اقدام، که به دستور مستقیم مارک زاکربرگ در اوایل سال جاری میلادی کلید خورده، نشان میدهد که متا تنها به دنیای مجازی قانع نیست و قصد دارد حضور فیزیکی موثری در دنیای واقعی نیز داشته باشد.
سایبرکست قسمت 47 : قمار بزرگ بعدی متا در دنیای رباتها
با «متابات» آشنا شوید
پروژه جاهطلبانه متا برای ساخت پلتفرم نرمافزاری رباتهای انساننما و رقابت مستقیم با تسلا
برخلاف تصور اولیه، اندرو باسورث معتقد است که چالش اصلی در ساخت رباتهای انساننما، سختافزار نیست، بلکه نرمافزار، گلوگاه اصلی این فناوری است. او برای تشریح این موضوع، مثال سادهای را مطرح میکند: برداشتن یک لیوان آب. به گفته باسورث، رباتهای امروزی میتوانند بایستند، بدوند و حتی حرکات آکروباتیک انجام دهند، زیرا با یک سطح پایدار (زمین) در تعامل هستند. اما وقتی نوبت به کارهای ظریف و دقیق مانند «دستکاری ماهرانه» (dexterous manipulation) میرسد، همه چیز پیچیده میشود. یک ربات ممکن است در تلاش برای برداشتن لیوان آب، فوراً آن را خرد کرده یا محتویاتش را بریزد. اینجاست که اهمیت نرمافزار و هوش مصنوعی پیشرفته برای شبیهسازی و کنترل حرکات ظریف مشخص میشود.
استراتژی متا در این حوزه، رویکردی متفاوت و هوشمندانه را دنبال میکند. این شرکت قصد ندارد خود را به یک تولیدکننده انحصاری سختافزار تبدیل کند. در عوض، باسورث چشماندازی شبیه به مدل کسبوکار گوگل در دنیای موبایل را ترسیم میکند. متا در حال ساخت ربات انساننمای داخلی خود با نام «متابات» (Metabot) است، اما هدف نهایی، توسعه یک پلتفرم نرمافزاری جامع و ارائه مجوز استفاده از آن به سایر شرکتهای سازنده ربات است. ایده اصلی این است که هر شرکتی بتواند از طرح نرمافزاری متا استفاده کند، به شرطی که ربات تولیدی آن شرکت با مشخصات فنی مورد نیاز متا مطابقت داشته باشد. این رویکرد میتواند متا را به بازیگر اصلی در اکوسیستم نرمافزاری رباتهای آینده تبدیل کند.
برای تحقق این هدف بلندپروازانه، متا از تمام ظرفیتهای خود بهره میبرد. آزمایشگاه جدید هوش مصنوعی این شرکت به نام Superintelligence، با گروه رباتیک همکاری نزدیکی دارد تا یک «مدل جهانی» (world model) بسازد. این مدل جهانی، یک شبیهسازی نرمافزاری پیچیده است که برای جانبخشی به یک دست رباتیک ماهر و توانا ضروری است. به گفته باسورث، در حال حاضر «حلقه حسگر» لازم برای اینکه یک ربات بتواند با ظرافت یک کلید را از جیب شلوار جین بیرون بیاورد، وجود ندارد و برای رسیدن به این سطح از توانایی، باید مجموعه دادههای لازم از ابتدا ساخته شود. او تاکید میکند که اگر متا به توانایی آزمایشگاه جدیدش برای ساخت این مدلها ایمان نداشت، هرگز وارد این پروژه نمیشد. این رویکرد در تضاد با روش تسلا و ایلان ماسک برای ربات اپتیموس قرار دارد؛ باسورث معتقد است جمعآوری دادههای رباتیک به سادگی جمعآوری داده برای خودروهای خودران نیست و رویکرد تسلا که صرفاً بر بینایی کامپیوتری متکی است، در دنیای رباتیک با چالشهای جدی مواجه خواهد شد.
متا برای رهبری این پروژه عظیم، تیمی از نخبگان دنیای فناوری و رباتیک را گرد هم آورده است. مارک ویتن (Marc Whitten)، مدیرعامل سابق شرکت خودرانسازی Cruise، هدایت تیم رباتیک متا را بر عهده دارد. علاوه بر او، چهرههای برجستهای مانند سانگبائه کیم (Sangbae Kim) از دانشگاه MIT که باسورث او را «بزرگترین رباتیکدان تاکتیکی حال حاضر» مینامد، به این تیم پیوستهاند. همچنین مهندسان ارشد و باسابقهای از درون خود متا مانند جینسونگ یو (Jinsong Yu)، معمار نرمافزار عینکهای واقعیت افزوده Orion و نینگ لی (Ning Li)، از کهنهکاران ۱۵ ساله شرکت، نقشهای کلیدی در این پروژه ایفا میکنند. این تیم قدرتمند نشان از جدیت و سرمایهگذاری عمیق متا در این حوزه دارد. با این حال، استراتژی متا هنوز در حال تکامل است و تصمیمگیری در مورد قطعات اصلی مانند سیلیکون و همکاری با غولهایی چون انویدیا و کوالکام در دست بررسی است. جالب اینجاست که باسورث با وجود مقایسه این پروژه با سرمایهگذاری عظیم در AR، به نظر میرسد نیاز به یک ربات فوقپیشرفته مانند اپتیموس را ضروری نمیداند و با طنز میگوید: «فکر نمیکنم به ۲۳ درجه آزادی در دست نیاز داشته باشید. دو انگشت شست خوب است. من فقط به دو انگشت شست نیاز دارم.». این گفته شاید اشارهای به تمرکز متا بر کاربردی بودن و بهینهسازی نرمافزار به جای رقابت صرف بر سر پیچیدگیهای سختافزاری باشد.
جمعبندی :
شرکت متا با معرفی پروژه ربات انساننمای «متابات»، سرمایهگذاری عظیمی را در مقیاس پروژه واقعیت افزوده خود آغاز کرده است. این شرکت با درک اینکه چالش اصلی در این حوزه، «نرمافزار» و توانایی «دستکاری ماهرانه» است و نه صرفاً سختافزار، استراتژی متفاوتی را در پیش گرفته است. به جای تولید انحصاری ربات، متا قصد دارد یک پلتفرم نرمافزاری مرکزی، مبتنی بر یک «مدل جهانی» هوش مصنوعی، توسعه دهد و آن را به سایر سازندگان ربات ارائه کند. این رویکرد که توسط تیمی از نخبگان فناوری هدایت میشود، هدف نهاییاش تبدیل کردن متا به بازیگر اصلی و استاندارد در اکوسیستم نرمافزاری رباتهای آینده است.
———————————————————————————
• نکات کلیدی:
-
شرکت متا با پروژه متابات (Metabot)، یک سرمایهگذاری عظیم در حد و اندازه پروژه واقعیت افزوده (AR) را در حوزه رباتهای انساننما آغاز کرده است.
- به گفته اندرو باسورث (مدیر ارشد فناوری متا)، گلوگاه اصلی این صنعت نرمافزار است، نه سختافزار.
- چالش اصلی، دستیابی به «دستکاری ماهرانه» (dexterous manipulation) است که به هوش مصنوعی بسیار پیشرفته نیاز دارد.
- استراتژی متا، ساخت یک پلتفرم نرمافزاری جامع و ارائه لایسنس آن به دیگر سازندگان ربات است؛ مدلی شبیه به اندروید گوگل.
- آزمایشگاه هوش مصنوعی جدید متا به نام Superintelligence در حال ساخت یک «مدل جهانی» (world model) برای جان بخشیدن به این پلتفرم است.
-
رویکرد متا با رویکرد تسلا برای ربات اپتیموس متفاوت است و صرفاً بر بینایی کامپیوتری تکیه ندارد.
• نکات تکمیلی:
-
این پروژه به دستور مستقیم مارک زاکربرگ کلید خورده است.
- تیمی از نخبگان شامل مارک ویتن (مدیرعامل سابق Cruise) و سانگبائه کیم (از MIT) هدایت پروژه را بر عهده دارند.
-
باسورث با طعنه به پیچیدگیهای سختافزاری، کاربردی بودن را در اولویت قرار داده و میگوید: «من فقط به دو انگشت شست نیاز دارم».
• نتیجه گیری:
متا با پروژه متابات صرفاً یک ربات جدید نمیسازد؛ بلکه در حال ساختن «مغز» برای نسل آینده رباتهاست. این شرکت با تمرکز استراتژیک بر نرمافزار و توسعه یک پلتفرم باز، از یک جنگ پرهزینه سختافزاری فاصله گرفته و قصد دارد خود را به عنوان لایه نرمافزاری ضروری و استاندارد در اکوسیستم رباتیک آینده تثبیت کند؛ یک قمار هوشمندانه برای تبدیل شدن به اندروید دنیای فیزیکی.
• پرسشهای تحقیقاتی بیشتر:
-
آیا رویکرد «اول-نرمافزار» متا میتواند بر رقبایی مانند تسلا که به صورت یکپارچه سختافزار و نرمافزار را توسعه میدهند، غلبه کند؟
- آیا شرکتهای سازنده ربات حاضر خواهند شد کنترل سیستمعامل اصلی محصول خود را به متا واگذار کرده و به پلتفرم آن بپیوندند؟
- با توجه به سابقه متا در زمینه حریم خصوصی، جامعه چگونه به رباتهای فیزیکی که توسط مدلهای هوش مصنوعی این شرکت کنترل میشوند، اعتماد خواهد کرد؟
-
پیامدهای اخلاقی تسلط یک شرکت بر «مدل جهانی» یا درک پایه رباتها از دنیای فیزیکی و تعامل با انسانها چیست؟
• سخن پایانی نویسنده :
این تغییر مسیر متا از دنیای کاملاً مجازی (متاورس) به دنیای فیزیکی (متابات) فوقالعاده هوشمندانه است. این نشان میدهد که آینده فقط آنلاین نیست. برای ما در ایران که اغلب به دلیل محدودیتها و تحریمهای سختافزاری، تمرکزمان بر روی نرمافزار بوده، استراتژی متا یک صحهگذاری قدرتمند است. این ثابت میکند که ارزش اصلی و هوشمندی در «کد» و «مغز» نهفته است. شاید این یک الگو برای اکوسیستم فناوری ما باشد: به جای رقابت در ساخت سختافزارهای پیچیده، میتوان روی ساخت «مغزهای نرمافزاری» تخصصی برای رباتهای صنعتی یا خدماتی تمرکز کرد. متا روی سیستمعامل شرط بسته، نه فقط روی دستگاه. این یک درس استراتژیک برای همه ماست.
منبع : به گزارش theverge